دسیبل چیست؟
دسیبل ( (dbیک واحد لگاریتمی برای اندازه‌گیری شدت صدا و سطح صوت است. زمینه استفاده از دسیبل در اندازه‌گیری صدا و ارتباطات صوتی بسیار گسترده است.
اما لازم به ذکر است که مقایسه شدت صداها بر اساس دسیبل معمولاً به مقدار مطلق آنها نیست. به عنوان مثال، در دسیبل A یا dBA که برای اندازه‌گیری صدای محیطی استفاده می‌شود، نسبت به حساسیت گوش انسان در برابر فرکانس‌های مختلف تعدیلی اعمال می‌شود. این تعدیل به علت حساسیت مختلف گوش انسان در فرکانس‌های مختلف صداها است.
دسیبل به ما امکان می‌دهد تا با دقت بیشتری درباره شدت صداها و تفاوت‌های آنها بر اساس یک مقیاس قابل اندازه‌گیری استنباط کنیم. البته، هرچند که ما قادر به شنیدن صداهای با اندازه‌های مختلف هستیم، اما حداکثر و کمینه شدت صداهایی که قادر به شنیدن آنها هستیم، محدودیت‌های فیزیکی و حسی دارد.
به طور خلاصه، دسیبل (dB) به ما امکان می‌دهد شدت صدا را به صورت نسبی اندازه‌گیری کنیم و تفاوت‌های بین شدت صداها را به خوبی درک کنیم. این واحد به ما امکان می‌دهد از صداهای بسیار کوچک تا صداهای بسیار قوی و بلند را اندازه‌گیری و مقایسه کنیم.
دسیبل در سیستم صوتی ماشین
مقیاس دسیبل برای اندازه‌گیری شدت صوت استفاده می‌شود. صوت با توان یک وات تغذیه شده را مرجع می‌گیریم و سطح صدای خروجی را به واحد دسیبل نمایش می‌دهیم.
اسپیکرهایی که قادر به تولید سطح صدای 90 دسیبل یا بالاتر با تغذیه یک وات هستند، به عنوان اسپیکرهایی با حساسیت بالا شناخته می‌شوند. حساسیت بلندگو به میزانی که صدای ورودی تغذیه شده (به عنوان مثال یک وات) را به سطح صدای خروجی تبدیل می‌کند، مربوط است. بنابراین، یک بلندگو با حساسیت بالا قادر است با توان کمتری صدای بلندتری تولید کند.
بلندگوهای با حساسیت بالا از اهمیت ویژه‌ای در سیستم‌های صوتی دارند، زیرا با توان کمتری می‌توانند صدای بلندتری تولید کنند و برای تقویت صوت در سیستم‌های با توان محدود بسیار مفید هستند.
دسیبل در دنیای واقعی
در واقع، مقیاس دسیبل یک مقیاس ریاضی است که برای اندازه‌گیری شدت صوت استفاده می‌شود. مقیاس دسیبل به صورت لگاریتمی است و برای محاسبه نسبت بین شدت صوت مورد نظر و شدت صوت مرجع استفاده می‌شود. مرجع معمولاً سکوت کامل (صفر دسیبل) است. در ادامه برخی از صداهای رایج و مقدار دسیبل آن ها را بررسی خواهیم کرد.
- سکوت کامل: 0 دسیبل
- زمزمه آرام: 15 دسیبل
- مکالمه معمولی: 60 دسیبل
- ترافیک سنگین شهری: 85 دسیبل
- صدای ماشین چمن زن: 90 دسیبل
- پخش کننده هدست با حداکثر صدا: 105 دسیبل
- بوق ماشین: 110 دسیبل
- کنسرت راک یا موتور جت: 120 دسیبل
- رویدادهای ورزشی: 105 تا 130 دسیبل (بسته به شلوغی استادیوم)
- صدای گلوله یا ترقه: 140 دسیبل و بالاتر
هر صدایی که بالاتر از 85 دسیبل باشد، می‌تواند منجر به کاهش شنوایی شود. این کاهش شنوایی به میزان قدرت صدا و مدت زمانی که در معرض آن قرار دارید بستگی دارد. به عنوان مثال، اگر به مدت هشت ساعت در معرض صدای 90 دسیبل باشید، شنوایی شما ممکن است آسیب ببیند، و صدایی با شدت 140 دسیبل به صورت فوری می‌تواند به شنوایی آسیب برساند.
اطلاعات فوق نشان می‌دهند که هر چه فاصله شما از منبع صدا بیشتر باشد، قدرت آن صدا کاهش می‌یابد. این اطلاعات برآمده از تخمین‌هایی است که در نزدیکی منبع صدا انجام شده‌اند.
تفاوت dB (A) و dB (B) دسیبل چیست؟
- dB (A): dB (A) وزن A را نشان می‌دهد و محدوده فرکانسی کامل 20 هرتز تا 20 کیلوهرتز را پوشش می‌دهد. این وزن بیشتر در اندازه‌گیری‌های مرتبط با صوت استفاده می‌شود، زیرا گوش انسان در فرکانس‌های صوتی بین 500 هرتز تا 6 کیلوهرتز حساسیت بیشتری دارد. در فرکانس‌های پایین‌تر و بالاتر، حساسیت گوش انسان به صدا کاهش می‌یابد. برای اندازه‌گیری خطر آسیب شنوایی و ارزیابی صوت در محیط‌های صنعتی و صوتی، معمولاً از این وزن استفاده می‌شود.
- dB (C): dB (C) وزن C را نشان می‌دهد و به طور مشابه به وزن A استفاده می‌شود اما به صداهای کم فرکانس بر روی گوش انسان توجه بیشتری دارد. محدوده فرکانسی وزن C در بازه 31.5 هرتز تا 8 کیلوهرتز قرار دارد و به طور خطی در این بازه توزیع شده است. در اندازه‌گیری فشار صوت اوج و ارزیابی صوت در محیط‌هایی که صداهای با فرکانس پایین وجود دارند (مانند صداهای ماشین‌ها، تجهیزات صنعتی و غیره)، این وزن‌دهی فرکانسی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
بنابراین، dB (A) و dB (C) از وزن‌دهی فرکانسی متفاوتی برای اندازه‌گیری صدا استفاده می‌کنند و هر کدام برای ارزیابی حساسیت گوش انسان به فرکانس‌های مختلف استفاده می‌شوند.
کلام آخر
با توجه به اینکه دسیبل نشان‌دهنده شدت صوت است، مشتریان می‌توانند براساس نیازهای خود برای صوت، تجهیزات صوتی ماشین را انتخاب کنند. به طور مثال، اگر نیاز به سیستم صوتی با صدای قوی و بلند داشته باشند، باید تجهیزاتی که باندهای بزرگی را پوشش می‌دهند و قادر به تولید سطح دسیبل بالا هستند را انتخاب کنند. از طرف دیگر، اگر نیاز به سیستم صوتی در یک محیط حساس به نویز و صدا داشته باشند، ممکن است بخواهند تجهیزاتی که قادر به تولید سطح دسیبل پایین‌تر و با کاهش نویز هستند را انتخاب کنند.